Tafelbouw
Op mijn treinkamer heb ik al treintafels gehad met heel verschillende vormen. Daarbij liep ik tegen allerlei nadelen op die ik bij deze modelbaan wilde voorkomen. Mijn belangrijkste eisen waren:
- Naast de modelbaan moest er voldoende ruimte overblijven voor een bureau, een werktafel met stoelen en veel opbergruimte.
- De kamer moest makkelijk toegankelijk blijven. Zo gaf ooit een uitneembaar gedeelte achter een toegangsdeur te veel hinder.
- Ook op de modelbaan moest alles goed bereikbaar blijven voor werkzaamheden, ook op de verdekte spoorgedeeltes.
Ik koos nu voor een klein deel van de kamer. Daarmee ontstond veel leefruimte waarin ook goed gewerkt kan worden. Gasten kunnen lekker zitten aan een werktafel. Het nadeel van deze keuze was het plaatsen van de modelbaan onder een schuin aflopend plafond. Dat gaf beperkingen voor de opbouw. De ruimte onder het laagste gedeelte kon niet voor de modelbaan gebruikt worden, maar wel voor de bereikbaarheid van de achterzijde van de baan. De modelbaan werd 3,60 m lang en 1,60 m diep.
Ik heb altijd gewerkt met grenen latten. Die zijn gemakkelijk te bewerken en dat heeft nooit problemen gegeven. Het raamwerk werd weer opgebouwd uit latten 94x18 mm. De poten zijn grenen balkjes 44x44 mm met afgeronde hoeken.
Het raamwerk rust in het midden op zes poten (op deze foto zijn er nog maar twee gemonteerd). Aan de zijkanten dragen muurbouten de tafel.
Voor de verlichting van de modelbaan koos ik voor 4 led spotjes.
Type: Philips CorePro LEDspot MV 4.5-50 W 827
(de foto is van 24 september 2015)
De tafel is verder opgebouwd met behulp van vuren latten en platen 6 mm hechthout. De rails werd op 4 mm kurk gelijmd welke weer op 12 mm hechthout geplakt was. Het hechthout werd zo klein mogelijk gezaagd om veel werkruimte over te houden. Daarbij heb ik wel een fout gemaakt: Ik hield bij de breedte van de stroken geen rekening met de plaatsing van bovenleidingpaaltjes. Ook bij de later niet zichtbare sporen komt plaatselijk tunnelbovenleiding. De stroken zijn nu 5 cm breed. Voor de bovenleiding is nog 2 cm extra nodig, tenminste aan één zijde.
Op de foto is het onderste schaduwstation te zien en daarboven ligt het hout klaar voor het tweede schaduwstation.
Er is aan mij een vraag gesteld of het kurk wel nodig is. De Bemo treinen zijn licht en produceren weinig geluid. Ik maakte later een paar opstelsporen zonder kurk. Toen bleek dat het motorgeluid van de locomotieven luider was op het spoor zonder kurk. Het kurk heeft dus zeker wel effect.
Op het later zichtbare gedeelte is de tafel zo veel mogelijk met platen dichtgelegd. De plaat voor het station bleef aan de onderzijde goed bereikbaar. Daar kwamen later veel aansluitingen, wisselaandrijvingen en seinen die ook van onderen toegankelijk moeten blijven.
De modelbaan kent grote hoogteverschillen. Vanaf het onderste schaduwstation (hoogte 0) rijdt de trein via het station Filisur (30 cm +) naar de hoogst liggende tracé (50 cm +) en daarna weer naar beneden, naar het tweede schaduwstation (20 cm +). Het tweede schaduwstation kon niet hoog liggen vanwege het schuine plafond.
De spoortracés zijn ook aangelegd langs de verticale panelen. In de lussen is daardoor veel werkruimte aanwezig.
Na aanleg van alle rails en na het testrijden kon de tafel worden dichtgelegd. Daarbij werd rekening gehouden met het uiteindelijke landschap. Ik maak daarvoor graag gebruik van Styrodur platen.
De platen zijn met een zaag gemakkelijk is pasklare stukken te zagen. Verder gebruik ik een grove rasp om de gewenste vorm te verkrijgen. Kleine stukjes kunnen het beste met een scherp afbreekmes worden gesneden.
Hierna werd de vorm van het landschap al zichtbaar. Te veel aan Styrodur is niet erg. Zo verwijderde ik later weer stukken op die plekken waar iets aangelegd moest worden zoals rotsen.
Op de foto de situatie na 1 jaar, op 02 augustus 2016.
Na het in vorm snijden van het Styrodur zijn enkele hoekjes met PU schuim dichtgespoten, een materiaal waarmee ik, uit milieuoverwegingen, zo weinig mogelijk werk. En Styrodur kan belast worden, PU schuim niet.
Daarna is het ruwe landschap van een laag gipsweefsel voorzien. Voor latere groenaanleg verfde ik het gips bruin. Op de plekken van latere rotsen verfde ik het styrodur grijs. De bruine vlakken zijn daarna van Woodland strooisel T45 voorzien. Daarmee ontstond al in een vroeg stadium een toonbare modelbaan.
Het laatste plaatje doet me altijd een beetje denken aan de begintijden van de RhB, aan de tijd van Willem Jan Holsboer!
Op deze laatste vier afbeeldingen is te zien hoe de bovenste keerlus voor het zicht afgeschermd is met een grijze wand waar later rotsen zijn gemaakt (net boven de stoomloc op de laatste foto). De keerlus kon niet verder naar achteren door de aanwezigheid van een dakbalk. Hierdoor kreeg later Filisur er bij mij een rotspartij bij!
Op deze foto's is ook te zien dat ik de achtergrond blauw geschilderd heb. Ik wilde geen foto-achtergrond. Lichtblauw of lichtgrijs zijn heel geschikte kleuren. Ik heb een lichtblauwe muurverf genomen, Karwei Muurverf IG PS-1198.
Wijzigingen
In 2017 heb ik ook het bovenliggende schaduwstation van een rondlopend spoor voorzien. Dat projectje werd, door beperkte ruimte en een hoogteverschil in de aan te sluiten rails, een ingewikkelde klus, maar het kon!
In het midden van de linker foto zien we het nieuwe spoortracé. Vanuit het omhooglopende spoor rechts gaat de nieuwe verbinding eerst nog een stukje mee omhoog waarna het afdaalt naar de keerlus in de achtergrond. Het 4 mm dikke hechthout buigt voldoende voor die verticale boog en zorgt voor een mooie aansluiting op het kurk.
Op de rechter foto is het tracé ook te zien met schaduwstation "Wiesen" er boven en de keerlus er voor.
In 2020 zijn nog drie opstelsporen aangelegd op het onderste niveau. Treinen welke niet in de dienstregeling zijn opgenomen kunnen hier weggezet worden. Het buitenste spoor is ook als test- en programmeerspoor te gebruiken. De voeding kan daar omgeschakeld worden naar analoog, digitaal of naar digitaal-programmeren.
Het railmateriaal is van Peco en ligt zonder kurk direct op het hout. De treinen gaven hier meer geluid dan op rails met kurk.
Valbescherming
Gedurende vijf jaar had ik geen valbescherming langs de spoortracés. Een ontsporing zou een vrije val van een trein kunnen betekenen. Dat is nooit gebeurd. Bij werkzaamheden onder de modelbaan heb ik wel eens wagens uit de rails gestoten, gelukkig zonder verdere schade. Het was wel de aanleiding om toch maar valbescherming aan te brengen.
In maart 2020, tijdens een door de Corona crisis gedwongen thuis zijn, zijn kunststof en grenen stroken aangebracht.
In de bogen zijn kunststof strips, 2 x 30 mm, bevestigd met Tesa powerbond. Het kunststof steekt 10 mm boven de spoorstaaf uit.
Op rechte gedeeltes is een grenen lat 4 x 26 mm verlijmd. Deze steekt slechts 6 mm boven de spoorstaaf uit. Uit kantelproeven bleek dat dit voldoende was. De bereikbaarheid van het spoor is zo niet al te veel beperkt.
De vrije ruimte tussen strook en hart spoor dient tenminste 25 mm te zijn.
Pagina aangevuld op 28-03-2020