Peco locdraaischijf LK-1455
Aanpassing en aandrijving.
De aangepaste Peco draaischijf op de modelbaan op 3 december 2021.
Het station van Filisur heeft altijd een draaischijf gehad. Op de 15 m schijf konden ook de stoomlocs van het type G 4/5 gedraaid worden. Aansluitend aan de draaischijf stond een kleine locloods. Zowel de draaischijf als de locloods staan er nog steeds en worden bij speciale ritten nog steeds voor stoomlocs gebruikt. Ook de waterkraan nabij de lokdraaischijf functioneert weer.
De situatie in Filisur op 27 juni 2016.
Een draaischijf zoals in Filisur was verkrijgbaar in de schaal H0m. De firma Hapo leverde deze. Die draaischijf had een diameter van 18 cm en de een put met een buitendiameter van 20 cm . Dat paste bij mij niet. Ik had weinig ruimte door (niet zichtbare) achterliggende sporen. Hapo wilde wel een aangepaste draaischijf maken, maar ik keek eerst of er een (goedkoper) alternatief was.
Zo kwam ik uit bij de 15,5 cm schijf van Peco, LK-1455. Met een buitenrand van 16,5 cm paste die goed. Ook de Bemo G 4/5 kon nog net op de schijf. Deze kunststof schijf had geen aandrijving en ook geen rails en wieltjes waarop de schijf ronddraait. Dus een leuk project om er iets moois van te maken. Een aangepaste Hapo schijf kon altijd nog.
De Peco draaischijf was al voor spoor H0m gemaakt, dat was tenminste al goed. Maar de lokdraaischijfafdekking moest wel aangepast worden. Ook waren wieltjes en een aandrijving nodig, liefst digitaal aangestuurd. Een goede stroomtoevoer naar de rails op de schijf was ook een vereiste. En een vergrendeling van de draaischijf zou wel eens nodig moeten zijn.
Foto: Peco
De Peco stroomtoevoer werkte niet goed. Ik heb daarvoor draaischijfput en draaischijf aangepast. Ik heb de draaischijfput voorzien van twee messing ringen en de brug van 2x2 stroomafnemers. Dat werkt prima. Het noodzakelijke ompolen van de stroomvoorziening (na 180 graden draaien) wordt door een Lenz keerlusschakeling geregeld.
De wieltjes onder de draaischijf zijn 5 mm miniatuur kogellagers van Conrad, bestelnummer 222012. De lagers zijn opgehangen in stukjes messing U-profiel welke onder de schijf gelijmd zijn. De wieltjes lopen op (het witte) kunststof baantje in de put.
De draaischijf zal bij mij niet veel draaien. Ik wilde daarom een zo eenvoudig mogelijke aandrijving. Die is gevonden bij Conrad: een transmissiemotor. De motor heeft een aangebouwde tandwielset. De transmissiemotor kan daardoor rechtstreeks op de as van de draaischijf gezet worden. Dat kan goed met een tweetal kruis koppelingen.
De motor wordt aangestuurd met een Lenz 10231 Standard 1A Lokdecoder. Met uitgeschakelde aanzet- en remvertraging en met de V-max op 50 draait de schijf langzaam en is (op zicht) op het juiste punt stil te zetten.
Motor: Modelcraft RB 350600
Kruiskoppelingen: Robbe
Tijdens het uitproberen bleek dat er een kleine speling zat in zowel de transmissie als in de koppelingen. Bij elkaar nog steeds een kleine speling op de as, maar daarmee wel een grote speling aan de buitenrand van de draaischijf. Stilgezet kon de draaischijf wat heen en weer bewogen worden. Dat mag niet, vooral niet tijdens het op- en afrijden van de draaischijf.
Ik heb dan ook een vergrendeling gemaakt bestaande uit een satéprikker (!) in een messing buisje. De prikker wordt met een Tortoise wisselaandrijving heen en weer geschoven. De afgeknotte punt valt in een cirkelvormig gaatje in de kop van de draaischijfbrug. Het gaatje is ietsje kleiner dan de diameter van de prikker. Het werkt prima. (zie de foto boven van de draaischijfput)
Die Tortoise wisselmotor schakelt ook de draaischijfmotor uit. Bij vergrendeling kan de transmissiemotor geen spanning krijgen. Daarmee voorkom ik onnodige belasting van de prikker. De prikker is wel altijd te wisselen.
Na losdraaien van de cardankoppelingen is de draaischijf makkelijk uitneembaar.
Dan de afwerking van het draaischijfoppervlak. Het schijfoppervlak met de klinknagels is glad geschuurd en de niet te handhaven naden zijn weg geplamuurd met Vallejo 70.401 Plastic Putty. Daarna zijn 1 mm brede strips uit zwart isolatieband gesneden en volgens voorbeeld aangebracht. Het geheel is eerst zwart en daarna bruin gelakt met Vallejo 70.875 Beige Brown. De opstaande rand is gesneden uit 0,4 mm messingplaat en grijs geschilderd met Vallejo 70.883 Silvergrey.
De messing details op de draaischijf zijn gemaakt aan de hand van tekeningen van Ferro Suisse en foto's van het origineel. Ik heb geen speciaal gereedschap om kleine messing onderdelen, vaak kleiner dan 1 mm, aan te pakken. Er is dan ook menig onderdeel uit de pincet de kamer in geschoten en uiteindelijk in de stofzuiger beland. Maar oefening baart kunst en de draaischijf is voorzien.
De werking van de draaischijf is ook te zien op deze film:
Pagina gemaakt op 3-12-2021